Materialy multimedialne

Bezsmarowa prowadnica liniowa drylin W i łożysko ślizgowe iglidur G w zdalnie sterowanym klinie ścinającym zapewniają bezpieczną pracę w leśnictwie

Ścinanie drzew młotkiem i klinem staje się coraz bardziej niebezpieczne. Firma Forstreich GmbH z Freiburga opracowała sterowany radiowo klin na baterie do obalania drzew. Wynalazca zastosował podwójne szyny i łożyska obudowy typu drylin W do ruchu liniowego klina. Dodatkowo zastosowano łożyska ślizgowe serii iglidur G. Dzięki tym komponentom, klin przejmuje siły promieniowe przez długi okres użytkowania - nawet w środowisku zawierającym brud, piasek i wióry drzewne. Wynalazek, który przekonał leśników i jury 10. edycji konkursu manus.

Ostatnie lata odcisnęły swoje piętno w lasach. Drzewa stały się bardziej suche, osłabione przez szkodniki i dlatego muszą być wycinane. Ale ścinanie młotem i klinem staje się coraz bardziej niebezpieczne. Duże zagrożenie stanowią martwe gałęzie, które mogą się odłamać i spaść przy najmniejszych wibracjach narzędzi. Niestety, pokazuje to również duża liczba wypadków śmiertelnych w leśnictwie. Ponad 30 zgonów, a także setki obrażeń ma miejsce każdego roku podczas operacji wycinania drzew. Zdalnie sterowany klin do obalania firmy Forstreich z Freiburga rozwiązuje ten problem: po wykonaniu rzazu po przejściu piłą, zdalnie sterowany klin do obalania jest umieszczany w rzazie, a leśnik może powrócić do bezpiecznego miejsca. Ścinkę można rozpocząć z bezpiecznej odległości za pomocą nadajnika radiowego.

Idea wynalazku
Stefan Reichenbach od 20 lat pomaga w pracach leśnych we wspólnym, rodzinnym lesie. Ścinanie drzew, poza możliwym niebezpieczeństwem wypadku, wymagało również ogromnego wysiłku fizycznego ze względu na wbijanie w drzewo klasycznego klina obalania lub dźwigni do obalania. Odciążenie organizmu i zwiększenie bezpieczeństwa pracy to dwa główne powody, dla których inżynier mechanik opracował swoje innowacyjne rozwiązanie. Po półtorarocznym rozwoju i kilku prototypach powstał zdalnie sterowany klin do obalania. Jego poprzednik, klin zapadkowy, był decydujący dla założenia jego firmy „Forstreich” w 2014 roku. Słowo to jest połączeniem dziedziny zastosowania i nazwiska młodego wynalazcy.

Rozwój i wyzwania z nim związane
Obsługa klina jest praktyczna, wygodna i prosta. Po cięciu piłą klin jest wbijany w drzewo. Leśniczy może wtedy oddalić się na bezpieczną odległość (co najmniej dziesięć metrów) i drogą radiową uruchomić klin obalający. Popychając do przodu, płytki klina obalania są rozsuwane, klin wysuwa się do przodu i otwiera rzaz piły. Drzewo zaczyna się przewracać i upada. „Jednym z głównych wyzwań był rozwój elektroniki i interakcja radia z silnikiem o momencie obrotowym 1600 Nm zasilanym bateryjnie”, wspomina Stefan Reichenbach. „Drugim była mechanika: potrzebowaliśmy pewnego rodzaju wsparcia dla momentu obrotowego silnika przy równoczesnym wykonaniu ruchu liniowego”. W poszukiwaniu odpowiednich elementów mechanicznych wynalazca skontaktował się ze specjalistą od tworzyw sztucznych igus. „Dzięki moim poprzednim doświadczeniom zawodowym wielokrotnie miałem styczność z łożyskami ślizgowymi i prowadnicami liniowymi firmy igus, więc było jasne, że w tym projekcie chciałem zastosować rozwiązania firmy igus”, mówi Reichenbach. W aluminiowej, podwójnej szynie drylin W i wózku ślizgowym znalazł to, czego szukał. Elementy ślizgowe w łożyskach wykonane są z wysokowydajnego polimeru iglidur J200 o niskim współczynniku tarcia. Dwa łożyska ślizgowe iglidur G służą jako łożyska promieniowe śruby pociągowej.

Niekorzystne warunki dla prowadnicy liniowej
Prowadnica liniowa i łożyska wytrzymują ekstremalne warunki otoczenia. „Gleba, piasek, trociny, wilgoć i żywica nie mogły spowodować uszkodzenia lub zatarcia łożyska w naszym zastosowaniu. Dzięki produktom polimerowym igus znaleźliśmy właściwe rozwiązanie. W połączeniu z brudem metalowe łożyska ze smarem zablokowałyby się” – kontynuuje Stefan Reichenbach. – „W naszych łożyskach w ogóle nie stosujemy smarów, dzięki czemu nasze rozwiązania są lekkie, wytrzymałe, bezsmarowe i bezobsługowe. To samo dotyczy naszych szyn wykonanych z utwardzanego i anodowanego aluminium”, wyjaśnia Philipp Köbele, techniczny doradca ds. sprzedaży w firmie igus GmbH. Kolejna ważna kwestia: nie stosując smarów zewnętrznych, olej nie dostaje się do leśnej gleby. Łożyska mogą przenosić duże siły promieniowe i momenty obrotowe, przy bardzo długiej żywotności i są wydajne ekonomicznie.

„Najlepszy wynalazek od czasów piły łańcuchowej”.
Trzyosobowa firma sprzedała już kilkaset zdalnie sterowanych klinów do obalania w Niemczech, Austrii i Szwajcarii. Wszystkie kliny do obalania są produkowane ręcznie, nawet przez samego wynalazcę, w nowo wybudowanym budynku biurowo-warsztatowym we Freiburgu. Grupą docelową są głównie stowarzyszenia leśne, dostawcy usług leśnych, a opinie na ich temat są niezmiennie pozytywne. „To wspaniałe, gdy klienci mówią, że jest to najlepszy wynalazek w leśnictwie w ciągu ostatnich 30 lat lub najlepszy wynalazek od czasów piły łańcuchowej” — zachwyca się Reichenbach. „Wielu moich klientów ma około 50 lat, więc nie są tak sprawni fizycznie i pytają mnie: dlaczego nie wprowadziłeś tego wcześniej? Takie opinie zachęcają mnie do dalszego działania i szybkiego wprowadzania na rynek nowych pomysłów dotyczących leśnictwa”.

Skrzynka informacyjna
Klin powalający inspiruje nie tylko klientów, ale także jury 10. edycji konkursu manus. Nagroda przyznawana jest ciekawym i innowacyjnym projektom, dotyczącym łożysk ślizgowych, co dwa lata. Jury złożone z ekspertów ze świata nauki, przemysłu i prasy specjalistycznej dokonuje oceny zgłoszeń i wyłania zwycięzców. W 2021 roku wpłynęły łącznie 582 zgłoszenia z 41 krajów. Sterowany radiowo klin do obalania zdobył nagrodę srebrnego manusa, a wraz z nim nagrodę pieniężną w wysokości 2500 euro.

Zdjecia dla prasy
(53 MB) Tekst
(1 MB) Podglad PDF
(721 KB)